Pisinnaatitaaffiit pisussaaffiillu

Nalinginnaasumik paasissutissiineq

Kalaallit Nunaanni kikkulluunniit suliffeqarnikkut imminnut pilersorsinnaasussaapput. Kisiannili kikkulluunniit suliffeqaratillu suliffittaarsinnaanngillat. Arlaannik pissuteqartumik suliffiit annaasimagukku imaluunniit ilinniagaqareernerpit kingorna suliffissaaleqisimaguit, suliffissaaleqisutut piaarnerpaamik nalunaarsorneqarsimanissat isumagissavat.

Suliffissaaleqisutut nalunaarsorsimaguit pisinnaatitaaffeqarlutillu pisussaaffeqarputit.

Pisut immikkut ittut ilaanni suliffissaaleqisutut pisussaaffinnit immikkut akuerineqarnissamut imaluunniit pisussaaffeqanngikkallarnissamut qinnuteqarsinnaavutit.

Pisussaaffiit

Suliffissaaleqisuuguit pisortanillu aningaasatigut ikiorserneqartarlutit, suliffeqarnermut piareersimanissannut pisussaaffeqarputit. Tamatumalu kingunerisaanik tamanna ima paasineqassaaq:

Suliffik innersuunneqartoq akuerissavat
Iliuusissatut pilersaarut ilinnut tunngasoq suliarineqarpat peqataassasutit
Sulilersitsiniaanermut, suliffissaqartitaanermut imaluunniit piginnaanngorsarnissamut neqeroorutigineqartutut isumaqatigiissutit malillugit takkuttarnissat
Napparsimanerit qaangiutiinnartoq peqqissisimallutit nalunaarnissat
Suliffeqarnermut sillimanissat ingerlaavartumik nalunaarutigisassagit

Ingerlaavartumik uppernarsaasarnissaq
Suliffissaaleqisuunerit uppernarsarniarlugu najukkanni suliffissarsiuussisarfimmut nammineerlutit orniguttassaatit. Suliffissaaleqisuunerit qanoq uppernarsakulatigisassanerit kommunimiit kommunimut assigiinngitsuupput. Tamatuma saniatigut suliffissarsiuussisarfinnut ullut saaffiginniffissat assigiinngitsuusarput.

Pisussaaffinnik sumiginnaaneq
Patsisissaqarnak pisussaaffitik sumiginnarukkit, aningaasanik ikiorserneqarnissamut pisinnaatitaaffiit sapaatit-akunnerini sisamani annaassavat. Tamanna mattunneqarallarnermik taaneqartarpoq. Suliffeerunnermut ikiorsiissutinik pisartagaqaruit sapaatit-akunneri sisamat qaangiuppata nutaamik naatsorsortissaatit. Tamanna ima paasineqassaaq tapiissutit ikinnerulissapput pissutigalugu sapaatit-akunnerini kingullerni sisamani ikinnerusunik isertitaqarsimagavit.

Peqqissutsikkut pissuteqarlutit pisussaaffitit sumiginnarukkit, nakorsamit uppernarsaammik suliffissarsiuussisarfimmut tunniussissaatit, taanna atorlugu unioqqutitsinngitsumik takkussimasinnaannginninnut uppernarsaataassaaq. Nakorsamit uppernarsaat kommunip akilissavaa.

Meeqqap paaqqutarineqarnissaanut ajornartorsiuteqarnerit pissutigalugu pisussaaffitit sumiginnarukkit, suliffissarsiuussisarfimmut uppernarsassavat meeqqat meeraaqqerivimmut, meeqqerivimmut imaluunniit atuareernerup kingorna ornittakkamut nalunaarutigisimagit uppernarsassavat.

Inuttut namminermut tunngasunik allanngortoqarnermi paasissutissiinissamut pisussaaffeqarneq

Nammineq inuttut atukkatigut allannguuteqartoqarpat aningaasatigut tapiiffigineqarnissannut killiliisinnaasunik, atorunnaarsinnaasunik imaluunniit uterteqqusisoqarsinnaasumik kinguneqartoqarpat, tamanna suliffissarsiuussisarfimmut nalunaarutigissallugu pisussaaffeqarputit. Assersuutigalugu imaassinnaavoq:

Suliffittaarsimasutit
Nuussimasutit
Pisortanit ikiorsiissutinik allatigut pisartagaqalerputit, matumani sulinermi ajutoornermut sillimmasiineq ilanngullugu
Feeriarnissamut aningaasanik pissarsisimavutit imaluunniit akileraarutinit utertoorsimavutit
Allatigut peqquteqartumik aningaasatigut imminut napatissinnaalersimallutit

Allannguutit pillugit suliffissarsiuussisarfimmut nalunaarutiginngikkukkit, aningaasatigut tapiiffigitinnerit utertinneqarnissaanut kinguneqarsinnaavoq.

Malugiuk
Suliffissaaleqisutut nalunaarsorsimallutit suli illoqarfimmut allamut nuukkuit, kommunimut qimatannut nuunnerit nalunaarutigissavat. Kommune qimallugu aallaruit, tassa kommunimit tassanngaanniit aallassaatit. Tamatuma kingorna kommunimut tikitanni suliffissarsiuussisarfimmut suliffissaaleqisuunerit nalunaarutigissavat.

Iliuusissatut pilersaarut ilinnut tunngasoq suliarineqarsimappat, kommunimi nuuffigisanni nutaami suliffissarsiuussisarfimmit kommunerisimasannut pissarsiariniarneqarsinnaavoq.

Pisinnaatitaaffiit

Suliffissaaleqisutut nalunaarsorsimasutut arlalinnik pisinnaatitaaffeqarputit. Inuttut inissisimanerit apeqqutaatillugu assersuutigalugu makkuusinnaapput:

Inuttut iliuusissatut pilersaarummik suliaqartitsineq
Suliffeerunnermut ikiorsiissutinik pissarsineq
Pisortanit ikiorsiissutinik pissarsineq
Sulinermi ajutoornermut sillimmasiissutinik pissarsineq
Piginnaanngorsarnermut aallartinneq

Iliuusissatut pilersaarut
Suliffissaaleqisutut nalunaarsorsimaleruit illit nammineq inuttut iliuusissatut pilersaarummik suliaqartitsisinnaavutit. Iliuusissatut pilersaarummi allaaserisat najoqqutaralugit sulilernissamut periarfissanik pitsanngorsaataasoqassaaq. Imaassinnaasoq suliffimmut nutaamut innersuuttariaqartutit, sulilersinniarneqartariaqartutit, piginnaanngorsartariaqartutit imaluunniit pikkorissartariaqartutit.

Suliffeerunnermut ikiorsiissutit
Suliffeerunnermut ikiorsiissutit aningaasatigut tapiissutaapput taakkulu pissarsiarineqarsinnaapput:

Nammineq pisuussutiginngisamik sulinngiffeqarnerup nalaani
Angerlartitaanermi sulinngikkallarnerup nalaani
Napparsimanerup nalaani

Suliffeerunnermut ikiorsiissutit naatsorsorneqartarput sapaatit-akunnerini kingullerni 13-ini sulisimanermut tiimit najoqqutaralugit. Taamaattumik ilinniagaqareernerpit kinguninngua suliffeerunnermut ikiorsiissutinik pissarsinissamut pisinnaatitaaffeqanngilatit. Kisiannili pisortanit ikiorsiissutinik pissarsisinnaallutit.

Pisortanit ikiorsiissutit
Pisortanit ikiorsiissutit aningaasatigut tapiissutaapput taakkulu pissarsiarineqarsinnaallutik allatigut periarfissaarutivissimagaanni.

Sulinermi ajutoornermut sillimmateqarneq
Sulinermi ajutoorsimaguit kingunerisaanik ulloq naallugu sulisinnaanak, sulinermi ajutoornermut sillimmateqarnissamut pisinnaatitaaffeqarputit. Sulinermi ajutoornermut sillimmateqarnerup sulinermi annaasaqarnerit ajutoornerpit kinguneranik matussusissavai.

Piginnaanngorsaqqinneq
Piginnaanngorsaqqinneq inunnut 18-init 63-inik ukiulinnut ikiorsiissutaavoq, assersuutigalugu peqqissutsikkut imaluunniit inuuniarnikkut patsiseqartumik suliffimmik aallutaqarsinnaanngikkaanni.

Piginnaanngorsaqqinnermi suliniutit tassaasinnaapput:

Suliffimmik misiliineq
Ilinniagaqalernissamik imaluunniit ingerlariaqqiffiusumik ilinniagaqalernissamik ikiorneqarneq
Suliffimmut allamut atuartinneqarneq

Immikkut akuerisaaneq sulinngiffeqarnerlu

Pisuni immikkut ittuni suliffissarsiuussisarfimmut piareersimasutut nalunaarnissat pinngitsoortissinnaavat peqataanillu pisortanit aningaasatigut tapiissutinik pissarsisarlutit. Assersuutigalugu imaassinnaavoq inuunerpit sinnera tamaat nappaateqartuusutit. Taamaattoqassappallu sulisinnaannginnerit uppernarsassavat, ilaatigut nakorsamit uppernarsaat atorlugu.

Sulinngiffeqarneq
Sapaatit-akunneri marluk tikillugit sulinngiffeqarsinnaavutit. Sulinngiffeqarnerpit nalaani pisortanit aningaasatigut ikiorsiissutinik pissarsisassaatit, taamaattorli suleriaannartut sillimassanngilatit aamma suliffissaaleqisuunerit uppernarsartariaqanngilat. Sulinngiffeqarnissat pillugu taannalu sioqqullugu, sullissisullu isumaqatigiissutigissavarsi.