Danskisut naalagaaffimmi innuttaassuseqaruit Kalaallit Nunaannilu aalajangersimasumik najugaqarlutit nammineq atugassannik killeqanngitsumik aalisarsinnaavutit.
Nunani allani Danmarkiunngitsumi innuttaassuseqaruit Kalaallit Nunaannilu najugaqarlutit ukiullu kingulliit marluk ataavartumik Kalaallit Nunaanniissimaguit aamma nammineq atugassannik killilersorneqanngitsumik aalisarsinnaavutit.
Piumasaqaatit taakku naammassisimanngikkukkit takornarianut aalisarsinnaanermut akuersissummik pisisinnaavutit. Kalaallit Nunaanni takornariaqarnermut allaffiit aamma takornariartitsisartut amerlasuut aalisarsinnaanermut allagartamik tunniussisinnaapput, taannalu aningaaserivimmi allakkerisarfimmilu akilerneqarsinnaalluni. Piffinni mikinerusuni imaluunniit aningaaserivik/allakkerisarfik matoqqatillugu aalisarsinnaanermut allagartamik pissarsinissaq ajornakusoornarsinnaavoq. Kalaallit Nunaanni aalisarnissat pilersaarutigigukku aalisarsinnaanermut allagartaq illit nunanni aamma pisiarisinnaavat. Periuseq una maliguk (tuluttut)
Sunngiffimmi aalisartutut nammineq atugassannut taamaallaat kapisilinnik aalisarsinnaanermut akuersissummik pigisaqassaatit. Sunngiffimmi aalisartutut saarullinnik tunisiniaruit aamma akuersissummik pigisaqassaatit. Aalisakkat allat qaleruallilluunniit nammineq atugassat Kalaallit Nunaata imartaanni killeqanngitsumik aalisarneqarsinnaapput.
Sunngiffimmi aalisarneq aamma inuussutissarsiutiginagu aalisarnertut taaneqartarpoq.
Aalisagaqatigiiaat ataasiakkaat pillugit piumasarisat malittarisassallu quppernermi uani atuarsinnaavatit. Malittarisassat pineqartut ilaatigut tassaapput piffissaq aalisarfiusoq pillugu aamma aalisarnermi atortut pillugit malittarisassat.
Eqqaamassavat aalisarnermi atortuutitit, ass. qassutaatitit, ersarissumik atiannik nalunaaqutserneqarsimassagakkit. Nalunaaqutsiinerit imermit arrortinneqarsinnaassanngillat.
Sunngiffimmi aalisartunut malittarisassat piumasaqaatillu ilisimanissaat malinnissaallu illit pisussaaffigaat.
Sunngiffimmi aalisartuuguit qaleralinniarsinnaanermut akuersissutaateqassanngilatit. Qaleralik ukioq kaajallallugu aalisarneqarsinnaavoq.
Qaleralinniarnermi tunngaviatigut qassutit atorlugit aalisaqqusaanngilatit . Kommunini ileqqoreqqusaqarsinnaavoq ukiup ingerlanerani piffissami aalajangersimasumi qassusersornissamut periarfissiisunik. Ileqqoreqqusat taakku uani nassaarisinnaavatit: inatsisit.gl
Sunngiffimmi aalisartutut saarullinniarsinnaanermut akuersissutaateqassanngilatit. Saarullik ukioq kaajallallugu aalisarneqarsinnaavoq.
Saarullinnik tunisinissamut sunngiffimmi akuersissummik pissarsinissaq periarfissaavoq. Una toorlugu paasisaqarnerusinnaavutit
Aalisaatit
Qarsorsat qassutillu atorlugit saarullinniartoqarsinnaavoq. Qassusersorluni saarullinniarnermi qassutini nigartaqqortussutsimut 160 mm-it minnerpaaffissatut atuupput.
Aalisarnermi atortuutit piginnittup atianik ersarissumik nalunaaqutserneqarsimassapput. Nalunaaqutsiinerit imermit arrortinneqarsinnaassanngillat.
Malugeqqusaq: Qassutit atorneqarnissaat pillugu kommuninni kommunimut ileqqoreqqusaqarsinnaavoq. Malittarisassat malinnissaat pisussaaffigivat.
Sunngiffimmi aalisartutut saattuarniarsinnaanermut akuersissutaateqassanngilatit. Piffissaq aalisarfiusoq pillugu saattuarniarnermilu atortuutit pillugit immikkut malittarisassaqarpoq.
Piffissaq aalisarfiusoq
Saattussat aqitsumik qaleruallit pinngitsoortinniarlugit saattuarniarneq piffissalersorneqarnikuuvoq.
1. januar - 31. december:
- Narsaq – Qaqortoq
- Nuuk – Paamiut
- Maniitsoq – Kangaamiut
1. april – 31. december:
- Sisimiuni
- Qeqertarsuup Tunua – Uummannaq
- Upernavimmi
Aalisaarnermi atortut
Sunngiffimmi aalisartutut saattuarniarnermi pullatit amerlanerpaamik pingasut atorsinnaavatit.
"Qimaaffissap" ilinnit atorneqarnissaa piumasaqaataavoq, taannalu allunaasaavoq arrortinneqarsinnaasoq, taannalu pullammi qimaaffissaliorniarluni pullammut ikkunneqartussaavoq, taannalu atoraanni imaani uninngaannarluni saattuassanik pulasoqartarnissaa pinngitsoortinneqarsinnaavoq. Imaani uninngaannarluni pisaqartarnermi aalisakkanut atortuutit annaaneqaraangata qimaannarneqaraangatalu, pisallu qaqinneqarsimatinnagit aalisaannalertarnerat pineqarpoq.
Allunaasaaraq qilernermut siullermut aamma aqqaneq-aappaannut qilersuunneqassaaq taavalu nigartanut affarnut 2-miit 11-mut nuineqassalluni. Assimi 1-mi titarnermi aappaluttumi allunaasaaraq qanoq ikkunneqassanersoq takutinneqarpoq. Tungujortumik nalunaaqutsikkat tassaapput qassutaasartaasa kipineqarfissaat tassuunalu putuliortoqassalluni. Bomuldimik allunaasaaraq atorneqartoq allunaasaaqqani amerlanerpaanik 96-inik nigartaqartinneqassaaq.
Affarmik nigartani allunaasaq bomuldiusoq qanoq inississanerit uani takutinneqarpoq:
Paasissutissarsiffik: KANUAANA
Saattuarniarneq aqutsinissamik pilersaarut malillugu aqunneqarpoq.
Una toorlugu saattuarniarnissamut aqutsinissamik pilersaarut atuaruk
Sunngiffimmi aalisartutut nipisanniarsinnaanermut akuersissutaateqassanngilatit. Piffissaq aalisarfiusoq pillugu saattuarniarnermilu atortuutit pillugit immikkut malittarisassaqarpoq.
Piffissaq aalisarfiusoq
Sunngiffimmi aalisartutut maluginiassavat piffissami pineqartumi sunngiffimmi nipisanniarnissaq inerteqqutaammat:
- Angusallunniarnermi: 16. juli – 31. januar
- Arnarlunniarnermi: 16. juli – 1. april
Tamatuma saniatigut inuussutissarsiutigalugu nipisanniarnissamut aalajangikkap piffissap avataani arnarlunniarneq inerteqqutaavoq.
Najukkami aalisakkerivinni aqutsisut aalisartullu sinniisuat aqutsiveqarfinni ataasiakkaanni aalisarnerup qaqugu aallartinnissaanut oqartussaasunut siunnersuuteqassapput. Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfik inaarutaasumik aalajangiissaaq.
Piffissaq aalisarfiusussaq aqutsiveqarfinnullu ataasiakkaanut pisassiissutaasussat pillugit nalunaaruteqarnissat Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfiup naalakkersuisut.gl atorlugu isumagisarpai.
Aalisaatit
Pisarneq malillugu qassusersorluni nipisanniartoqartarpoq. Amerlanerpaamik qassutit marluk atorlugit aalisarsinnaavutit.
Qassutini nigartat minnerpaaffissaat tassaavoq 260 mm.
Aalisarnermi atortuutit piginnittup atianik ersarissumik nalunaaqutserneqarsimassapput. Nalunaaqutsiinerit imermit arrortinneqarsinnaassanngillat.
Nipisanniarniarneq aqutsinissamik pilersaarut malillugu ingerlanneqassaaq.
Una toorlugu nipisanniarnissamut aqutsinissamik pilersaarut atuaruk
Sunngiffimmi aalisartutut eqalunniarsinnaanermut akuersissutaateqassanngilatit. Piffissaq aalisarfiusoq pillugu aalisarnermi atortuutit pillugit immikkut malittarisassaqarpoq.
Piffissaq aalisarfiusoq
Qassutinik eqalunniarsinnaaneq taamaallaat ulluni 15. junimiit 25. septemberimut akuerineqarsinnaavoq.
Atortuutit allat akuerisat atorlugit ukioq naallugu eqalunniarsinnaavutit.
Aalisarnermut atortuutinut piumasaqaatit
Uku taamaallaat atorlugit eqalunniarsinnaavutit:
- Qissattaatinut qarsorsat
- Qalut naatsunnguamik ipullit qassutillu nigartunerat tasillugit minnerpaamik 100 mm-usut
Qassutinik atuiniaruit makku aamma atuupput:
- Qassutit meterinit 30-nit takinerussanngillat
- Aalisarnermi atortuutit piginnittup atianik ersarissumik nalunaaqutserneqarsimassapput. Nalunaaqutsiinerit imermit arrortinneqarsinnaassanngillat.
Qassusersornissamut piumasaqaatit
- Kuunni taakkualu tasinngortaanni qassusersorluni eqalunniarnerit tamarmik inerteqqutaapput.
- Tatsini eqalunniarnermi kuuit tatsimut akuaniit kuuillu aariaanniit 100 m-init qaninnerusumi qassuserneq inerteqqutaavoq.
- Tatsini qassusersornermi qassutit tatsip sinaaniit akimut ikertussusiata aggornerisa pingajorarterutaat sinnerlugu takissuseqassanngillat.
- Kuup akuaniit sammiviit arlaanni 150 meterimit qaninnerusumi qassusersorneq inerteqqutaavoq
- Qassutit timaatungaat ulinnerani immap angusagaanut attuumasunngorlugit nivinngarneqartassapput.
- Qassutit sinerissamiit sinerissamut ikertussusiata pingajorarterutaa sinnerlugu takissuseqassanngillat.
- Qassutit narlusuumik nunamiit avammoorlugit nivinngarneqassapput. Pisaqarujussuarnissaq siunertaralugu qassutit allatut ilusilerlugit nivinngarnissaat inerteqqutaavoq.
- Qassutit eqalunniutit qassutinut tullernut minnerpaamik 30 meterinik akunnilerlugit nivinngarneqartassapput.
Ujaqqanik sapusiat atorlugit eqalunniarsimagaanni eqalunniarfik qimatsinnagu sapusiat ingerlaarfissillugit ammarneqassapput.
Malugiuk: Kommunimut ileqqoreqqusaqarsinnaavoq illit kommuninnut atuutunik. Tamanna pillugu uani atuagaqarnerusinnaavutit: inatsisit.gl